Hoe herken je nepnieuws en wat is de impact ervan?

Nepnieuws kan je reputatie of bedrijf behoorlijk beschadigen. Foutieve informatie over jezelf of je product kan niet alleen leiden tot misverstanden, maar ook grote financiële en psychologische gevolgen hebben. In dit artikel ontdek je hoe je nepnieuws herkent en hoe je het kunt bestrijden.

Wat is nepnieuws?

Nepnieuws, ook wel ‘fake news’ genoemd, is bewust verspreide onjuiste of misleidende informatie. Recent werd er een filmpje verspreid op social media van Jennifer Aniston (Amerikaanse actrice) die zei dat ze zo slank bleef dankzij een bepaald dieet – met referenties naar een voedingscoach.

Dat filmpje bleek nep te zijn, en aan elkaar geplakt met verschillende beelden uit een interview. Uiteraard creatief in elkaar gezet door de voedingscoach zelf.

  • Nepnieuws is vaak bedoeld om lezers of kijkers te trekken met sensationele berichten. Dit wordt ook wel ‘clickbait’ genoemd. Het kan variëren van compleet verzonnen verhalen tot informatie die uit de context is gehaald of bewust verkeerd is geïnterpreteerd.
  • Andere doelen van nepnieuws kunnen zijn: financiële winst, het beïnvloeden van de publieke opinie of online reputatieschade.
  • Vroeger werd nepnieuws vooral via tabloids en roddelbladen verspreid, maar tegenwoordig is nepnieuws vooral een online fenomeen. Het is met kunstmatige intelligentie makkelijk om ‘deepfakes’ te maken: audiovisuele versies van nepnieuws.

Hoe herken je nepnieuws?

Wanneer is iets precies nepnieuws? Dit zijn wat dingen waar je op kunt letten:

  • Onjuiste feiten. Het nieuws bevat feitelijke onjuistheden of vervormde informatie.
  • Misleidende titels. Vaak worden sensationele of overdreven koppen gebruikt om lezers te lokken, terwijl de content zelf niet overeenkomt met de titel.
  • Onbetrouwbare (of geen) bronnen. Nepnieuws bevat vaak geen (betrouwbare) bronnen of bronnen die niet goed gecontroleerd zijn.
  • Emotionele manipulatie. Er worden sterke emoties zoals angst, woede of vreugde opgewekt om mensen sneller te laten reageren en het bericht te delen.

Nepnieuws komt voor in valse krantenartikelen, gemanipuleerde foto’s of video’s en misleidende social media posts. Op platforms als Facebook, TikTok, Instagram en Twitter kan nepnieuws binnen enkele uren viral gaan, vooral als het emotioneel of controversieel is.

Hoe kan nepnieuws je (bedrijfs)imago schaden?

Nepnieuws kan verwoestende gevolgen hebben voor je online reputatie.

  • Verlies van vertrouwen. Vertrouwen is cruciaal voor je business. Als mensen het nepnieuws geloven, kunnen ze hun vertrouwen in jou en je bedrijf verliezen. Dat kan je klanten en zakenpartners kosten.
  • Schade aan je merknaam. Het opbouwen van een sterk merk kost tijd. Nepnieuws kan echter in een paar dagen of zelfs in een paar uur de reputatie die je hebt opgebouwd, compleet vernietigen. Het duurt vaak lang om dit te herstellen, en zelfs dan kan de schade blijvend zijn.
  • Juridische en financiële gevolgen. Nepnieuws kan leiden tot rechtszaken, verlies van partnerschappen en zelfs financiële verliezen. Vooral als klanten of investeerders afhaken.

Wat is de impact van nepnieuws?

De impact van nepnieuws gaat vaak verder dan een tijdelijke daling in vertrouwen. Zo kan het leiden tot:

  • Blijvende negatieve zoekresultaten. Zelfs nadat nepnieuws is ontkracht, blijft de schade vaak bestaan. Negatieve berichten kunnen lang blijven staan in de zoekmachines, vooral als er niet wordt gewerkt aan online reputatiemanagement. Dit kan jarenlang invloed hebben op je reputatie.
  • Impact op mentale gezondheid. Nepnieuws kan niet alleen financiële, maar ook psychologische gevolgen hebben. De stress en angst die gepaard gaan met reputatieschade kunnen enorm zijn.

Wat kun je doen tegen nepnieuws?

Met online reputatiemanagement kun je de impact van nepnieuws beperken en je reputatie beschermen. De reputatiespecialisten van Sovix hebben jarenlang ervaring met het bestrijden van nepnieuws en negatieve berichten. Wil je vrijblijvend advies ontvangen, neem gerust contact met ons op.

Dit zijn enkele stappen die je zelf kunt nemen:

1. Verwijder het nepnieuws van Google

Google biedt tools waarmee je content kunt rapporteren die onjuist, misleidend of in strijd met de wet is. Dit kan veel tijd kosten, en het is niet altijd gegarandeerd dat de informatie volledig wordt verwijderd.

Neem daarom ook contact op met de bron van de informatie, zoals de website waarop het nepnieuws is gepubliceerd, en dien een verzoek in om het bericht te verwijderen.

2. Schakel een advocaat in

Is het nepnieuws slecht voor je reputatie en is er sprake van laster of smaad? Dan kun je eventueel een advocaat inschakelen die gespecialiseerd is in reputatie en mediabeleid. Dit proces kan lang duren en duurder zijn dan het inschakelen van een online reputatiespecialist.

3. Weerleg de onjuistheden

Beperk de schade door feiten en bewijs te geven om de verkeerde informatie recht te zetten. Publiceer een verklaring op je eigen kanalen, zoals je website of sociale media, en laat duidelijk zien wat er onjuist is en wat de werkelijke feiten zijn. Blijf altijd kalm en professioneel in je communicatie.

4. Verspreid positieve content

Om de negatieve impact van nepnieuws te verminderen, kun je positieve content verspreiden. De bedoeling daarmee is dat je de negatieve content als het ware ‘ondersneeuwt’ met positieve content.

Ook hiermee kan een online reputatiespecialist je helpen die gespecialiseerd is in Search Engine Optimization en precies weet hoe de positieve resultaten boven de negatieve komen te staan.